In 2018 ontving het UEF opnieuw een aantal bijzondere donaties.

Twee grote giften voor grutto-onderzoek
‘Waakvogels: observatorium voor ecologische verandering’, zo heet het project van hoogleraar trekvogelecologie Theunis Piersma waarin hij grutto’s en lepelaars volgt op hun reizen over de wereld. Als de spreekwoordelijke kanaries in de kolenmijn, vertellen deze vogels ons namelijk veel over de stand van het agrarische landschap en ecosystemen zoals de Waddenzee. Niet alleen lokaal, maar wereldwijd, want ze verbinden met hun reislust verschillende gebieden op de aarde met elkaar. Hun vliegroutes zijn extreem gevoelig voor klimaatverandering, aantasting van biotopen en milieuvervuiling. Dit is één-op-één terug te zien op de tracking data. Maar ook positieve ontwikkelingen (natuurinclusieve landbouwpercelen, nieuwe natuurgebieden als de Marker Wadden) kunnen gespot worden als een nieuwe ‘piekbestemming’.
De vogels worden zowel ‘traditioneel’ geobserveerd als uitgerust met modernste satellietzendertjes, waardoor ze bijna continue gevolgd kunnen worden. Dat maakt het onderzoek erg kostbaar in tijd én middelen.
De Stichting Gieskes-Strijbis Fonds heeft over een periode van vijf jaar in totaal € 500.000 toegezegd aan Piersma en zijn onderzoekers. Dat betekent dat het ‘observatorium voor ecologische verandering’ een enorme impuls heeft gekregen.

Eerder in 2018 mocht Theunis Piersma voor zijn grutto-onderzoek al een zeer grote particuliere donatie ontvangen. In maart besteedde het radioprogramma ‘Vroege Vogels’ een speciale thema-uitzending aan de grutto, de nationale vogel van Nederland. Uiteraard was ook Piersma te gast. Hij vertelde over zijn onderzoek waarbij hij vogels uitrust met lichtgewichtzendertjes van slechts 2 gram, inclusief zonnepaneeltje. Daarmee is het  mogelijk individuele vogels het hele jaar door realtime te volgen op hun reis van Noord-Nederland, via Spanje en Portugal, naar West-Afrika. Eigenlijk was het maar een klein tussenzinnetje – ‘Ik hoop dat het lukt om de komende jaren een aantal grutto’s gezenderd te houden, want het valt niet mee om daar de centen voor te vinden’ – waarin Piersma aangaf dat zijn onderzoek een kostbare aangelegenheid is. Maar dat kleine zinnetje leidde wel tot een zeer grote gift. Een luisteraar, die anoniem wenst te blijven, zocht enthousiast contact met Piersma: hoeveel geld had hij dan eigenlijk nodig?  De luisteraar raakte nog meer enthousiast en besloot, via het UEF, het onderzoek van Piersma te steunen met maar  liefst € 400.000.

Van der Meer-Boerema Stichting steunt vernieuwend onderzoek naar darmkanker
Dikkedarmkanker is één van de meest voorkomende vormen van kanker in Nederland en een belangrijke doodsoorzaak. Ondanks alle vooruitgang die is geboekt worden alle patiënten op dezelfde manier behandeld, terwijl bekend is dat niet alle kankers hetzelfde zijn. Een van de redenen hiervoor is dat het erg lastig is om vast te stellen wat de specifieke eigenschappen van de darmkanker zijn bij een individu. We weten dat bij ‘eigenschap a’ ‘behandeling 1’ beter past en bij ‘eigenschap b’, ‘behandeling 2’, maar we kunnen nog niet goed vaststellen met welke eigenschap we te maken hebben. De onderzoeksgroep van dr. Wouter Nagengast, afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten van het Universitair Medisch Centrum Groningen, heeft een techniek ontwikkeld die de kankergezwellen letterlijk licht laat geven als ze een bepaalde eigenschap detecteren. met deze techniek wordt het in de toekomst hopelijk mogelijk om beter in te schatten welke patienten baat hebben bij welke behandeling. De Van der Meer-Boerema Stichting steunde het onderzoek van Nagengast in 2018 met € 65.000.

Archivist Training Fund
In juli 2018 werd de basis gelegd voor het Joan van Albada Archivist Training Fund als fonds op naam onder het UEF. In sommige landen is de (academische) opleiding tot archivaris nog onvoldoende ontwikkeld. Met dit nieuwe fonds hoopt initiatiefnemer, financier en alumnus Joan van Albada talentvolle en gemotiveerde studenten uit dergelijke landen de kans te bieden hun kennis te vergroten en daarmee een impuls te geven aan de archiefkunde in hun thuislanden. Van Albada doneerde € 50.000 middels een notariële akte van schenking.

Nalatenschappen
In 2018 verkreeg het UEF € 43.188 in verband met de afhandeling van twee nalatenschappen uit eerdere jaren.

Eigen middelen
Het grootste deel van de donaties die we ontvangen is geoormerkt. De gever heeft aangegeven dat het geld besteed moet worden aan een specifiek onderzoek aan de RUG. Toch is de laatste jaren ons niet geoormerkte vermogen substantieel gegroeid, onder meer dankzij een nalatenschap van 1,3 miljoen euro in 2017. In mei 2018 heeft het UEF daarom voor het eerst onderzoek uit eigen middelen bekostigd, te weten het onderzoek naar de erfelijke hartspierziekte PLN-1. Besloten is dit onderzoek de komende jaren te steunen met in totaal € 210.000.